Dit artikel verscheen op 2-1-2025 op stadszaken.nl – Jan-Willem Wesselink
12 september 2024 begon voor mij met een slechte nacht en eindigde daar ook mee. En toch was het de mooiste werkdag van het jaar. Want die dag kwamen 225 vakgenoten naar Breda om samen met ons te leren en beleven hoe kunstmatige intelligentie de stad kan veranderen. Dat leren deden we van de ruim twintig sprekers uit binnen- en buitenland en beleven gebeurde in de workshops en tijdens de inspiratie-expo.
Dat het congres goed verliep, was natuurlijk fantastisch. Het was veel werk om het te organiseren en dan is het prettig als het lukt. Veel dank aan iedereen die daaraan heeft meegewerkt.
Veel belangrijker vind ik dat er zoveel belangstelling was voor het thema Ai in de Stad, want daar ging het ons om. We wilden begrijpen waar artificial intelligence (ai) impact kan hebben in het stedelijk leven en die lessen delen met vakgenoten.
Het organiseren van het congres was dan ook een leerschool. We leerden over wat ai is, welke vormen er nu worden onderscheiden en hoe het wordt toegepast. We zagen welke impact het nu al heeft en in de nabije toekomst kan hebben. We leerden over de kansen om processen in de stad efficiënter te laten verlopen, om agressief gedrag in gevangenissen te voorspellen en stedelingen gezonder te maken.
Ai-toepassingen worden nu al gebruikt in tal van apparaten die we dagelijks gebruiken. Het zit in onze telefoon, onze auto, onze laptop. Het leidt ons door de stad en vertaalt onze teksten. Maar generatieve ai is nieuw en gaat de komende jaren onherroepelijk ons leven ingrijpend gaat.
Ai kan de stad echt slim maken
Het congres Ai in de Stad leerde mij over de impact daarvan. Het leerde mij dat het de stad echt slim kan maken, maar dat dat alleen lukt als we heel goed oog hebben voor de bedreigingen die dat met zich meebrengt.
Ai, en zeker generatieve Ai, kan een bedreiging zijn voor onze normen en waarden en uiteindelijk onze democratie. Het verandert onze autonomie, want wie altijd een copiloot er beschikking heeft, gaat zelf minder goed vliegen. Daarbij kost generatieve ai enorm veel energie en water.
En vanuit een stedenbouwkundig perspectief: als we niet oppassen krijgen we in elke stad dezelfde (generatieve) ai-toepassingen, die draaien op dezelfde taalmodellen en daardoor gaan alle steden een beetje op elkaar lijken en verliezen we de lokale identiteit. Daarmee is deze vorm van ai een ontwerpopgave en zo moeten we er ook mee omgaan.
Daarvoor moeten we niet bang zijn. Daar moeten we mee leren omgaan. Voor 2025 is dat de uitdaging die ik graag aanga. Mijn goede voornemen en zoektocht ineen. Daarom komt er weer een editie van Ai in de Stad en daarom verkennen we een City Deal over dit thema.
Ik nodig je uit om mee te zoeken, want actief aan de slag met dit onderwerk leidt dan wel tot wat slapeloze uurtjes voor een congres, het voorkomt echte slapeloze nachten.
Jan-Willem Wesselink is programmamanager Slimme Stad en Ai bij ELBA\REC.